Gezond de toekomst in

Afgelopen donderdag bespraken we in de gemeenteraad de kadernota. HIeronder lees je onze beschouwing bij deze kadernota, zoals uitgesproken door fractielid Jos Gruijters op donderdag 8 juli:


Hoeveel keer hebben we elkaar de laatste 1½ jaar niet toegewenst: “Blijf gezond”. Toen was dat meestal telefonisch of per mail, gelukkig kan het nu ook weer live. “Gezond de toekomst in” is dan ook de terechte titel van de Kadernota 2022. Laarbeek heeft immers als zelfstandige gemeente toekomst.

Terugkijken op de achter ons liggende Coronaperiode doen we met gemengde gevoelens. Veel mensen hebben op afstand afscheid moeten nemen van een nabije verwant , een goede buur of verre vriend, of een fijne collega. Soms zelfs van een kind; het blijft een levenslang litteken. Nog meer mensen hebben het Covid-virus aan den lijve ervaren en zijn er doorheen gekomen. Veel mensen in ziekenhuizen en gezondheidszorg, onderwijs, supermarkten en overheid hebben alle zeilen moeten bijzetten. Wat door moest gaan, ging door en nogmaals kijken we met dank daarop terug.

We hebben ervaren dat een nietig virus de wereld bijna tot stilstand bracht en we hebben ervaren dat niet alles maakbaar en controleerbaar is, dat wij mensen maar een klein en kwetsbaar onderdeel van die grote aardkloot zijn. We hebben ook ervaren dat de oude vanzelfsprekendheden, toch niet zo vanzelfsprekend bleken te zijn:

  • vanuit thuis werken bleek voor velen na wat aanloopproblemen toch ook te kunnen;
  • feestdagen en jaarwisseling in huiselijke kring vieren bleek voor velen toch gezelliger te zijn dan je vooraf dacht; zelfs het knalrijke vuurwerk bleek gemist te kunnen worden (in ieder geval door de meeste mensen);
  • wat waren we weer blij met onze lokale groenteboer, bakker en slager en de mooie, ontspannende natuur in onze directe omgeving;
  • aanvankelijk noodgedwongen thuis moeten blijven bleek na verloop van tijd vaak ook een verademing te zijn; we kwamen weer toe aan zaken die we bijna verleerd waren: een boek lezen, een gezelschapsspel met elkaar doen, een ommetje na het eten en gewoon een praatje met elkaar maken; we kregen weer oog voor de mensen in onze directe omgeving en gaven elkaar de broodnodige aandacht.

Als fractie van De Werkgroep hebben we afgelopen jaren meermaals gepleit voor: “Terug naar de kern”; terug naar dat wat er toe doet. Helaas was er een virus voor nodig om deze gedachte bij meer mensen tussen de oren te krijgen.

Het in 2018 raadsbreed vastgestelde raadsprogramma “Handen ineen” is voor de fractie van De Werkgroep deze raadsperiode steeds maatgevend gebleven. De uitgangspunten van toen (o.a. duurzaamheid, samenwerking, leefbaarheid, beleid met een menselijke maat en in meerdere opzichten aandacht voor gezondheid) gelden nog steeds. Vanuit die uitgangspunten van toen kijkt De Werkgroep nu naar de Kadernota 2022. En dan kunnen we kort zijn: ondanks enkele kritische kanttekeningen zijn we er blij mee.

Op enkele onderdelen gaan we verder in.

Verkeersveiligheid (programma 3)

Afgelopen jaren hebben we via moties en anderszins al gepleit voor een verbetering van de verkeersveiligheid, o.a. op het kruispunt N615-Deense Hoek. We vertrouwen erop dat de provincie dit kruispunt voortvarend gaat aanpakken, nu Laarbeek via de begroting 2022 haar financieel aandeel daarin gaat regelen.

Ook het voorstel tot aanpak van het Aarlese kerkplein zien wij in het licht van verkeersveiligheid. Met het oog daarop hadden we vorig jaar ook die motie ingediend om de Dorpsstraat tussen Heindertweg en Kerkstraat erbij te betrekken. Bij de beoordeling van de plannen zullen we met name kijken naar de maatregelen die genomen zijn om vrachtwagens te weren en de snelheid van auto’s af te remmen.

Aanpak dorpsharten

Ondanks financiële tegenvallers is de aanpak van het Oranjeplein in Mariahout een in onze ogen geslaagde verbetering geworden. Vooral de manier waarop Mariahoutenaren hebben meegedacht en ideeën hebben ingebracht, heeft tot een flinke kwaliteitsimpuls geleid.

Wij hebben er vertrouwen in dat ook de aanpak van het Lieshoutse centrum aan de Heuvel uiteindelijk tot een mooi resultaat zal leiden. De weg er naartoe is helaas nog hobbelig geweest. Ondanks alle goede bedoelingen hebben we als gemeente in de communicatie klaarblijkelijk steken laten vallen. Laten we daar lering uit trekken. Voor De Werkgroep is de locatie van de supermarkt geen uitgemaakte zaak. Misschien zal niet plan A of plan B, maar uiteindelijk plan C of D het beste voor Lieshout blijken te zijn. Wij zijn blij dat het College het advies om pas op de plaats te maken heeft overgenomen en met alle betrokken partijen weer om de tekentafel gaat zitten.

In de aanpak van het Aarlese kerkplein en de Dorpsstraat zal duidelijk worden wat we van de plannen met Mariahout en Lieshout geleerd hebben. Bij minder en langzamer rijdend verkeer in de Dorpsstraat, kan het plein naar ons idee een echte ontmoetingsfunctie krijgen. Als dat dan gepaard gaat met een verdere vergroening van het plein, dan kan het een Aarles juweeltje worden. Het daarvoor gereserveerde bedrag van K€500 is wat ons betreft een eerste indicatie. Uiteindelijk gaat het niet zozeer om wat iets kost, maar om wat je er voor krijgt en of dat die kosten waard is. Daarop zullen we de plannen beoordelen.

Duurzaamheid (programma 3)

Als het gaat om duurzaamheid ligt de Laarbeekse ambitielat al een flink aantal jaren terecht hoog. Er zijn al veel initiatieven genomen, waarvan sommige goede resultaten hebben opgeleverd. Maar er liggen nog genoeg uitdagingen voor de boeg. Eén daarvan is de verduurzaming van gemeentelijke gebouwen. De afgelopen jaren zijn er voldoende onderzoeken gedaan, het wordt eens tijd voor ‘gewoon doen’. Wij dagen het college uit in de begroting 2022 waar nodig de benodigde financiële ruimte hiervoor te maken.

Natuurontwikkeling

In programma 3 staat aangegeven ”Groen is een kernkwaliteit van Laarbeek”. De Werkgroep wil daar van maken: Groen en blauw zijn kernkwaliteiten van Laarbeek. Laarbeek noemt zich immers niet voor niets ‘Waterpoort van De Peel’. En dan kijken we niet zozeer naar de twee kanalen, maar veelmeer naar de veelheid aan waterlopen en waterpartijen: Aa, Schevelingse Loop, Goorloop, Torrenven, enz. Juist de samenhang tussen de groene en blauwe landschapselementen versterken voor De Werkgroep de aantrekkelijkheid van Laarbeek. Ook de voor 2022 geplande natuurontwikkeling ’t Gulden Land in de ‘Kop van Aarle’ zien wij als een samengaan van blauw en groen en een versterking van de biodiversiteit daar. Van 80% landbouwgrond en 20% natuur naar 80% natuur en 20% landbouwgrond is een flinke verbetering. Verstening van dat gebied door de bouw van een horecagelegenheid en aanleg van parkeerplaatsen past echter niet in onze visie wat natuurontwikkeling moet zijn. We zullen de plannen dan ook kritisch blijven volgen.

Armoedebeleid (programma 4)

De afgelopen 1½ jaar heeft weer eens aangetoond hoe belangrijk bestaanszekerheid voor mensen is, ook in financiële zin. Een inkomen, waarvan je op een normale manier kunt leven, is helaas niet voor eenieder weggelegd. Het hebben van een baan, blijkt voor een groeiende groep mensen onvoldoende om te kunnen rondkomen; jaar in, jaar uit. Kinderarmoede komt daardoor ook in Laarbeek voor.

Afgelopen jaar zijn veel bedrijven en ondernemers in de problemen gekomen en daarom terecht financieel ondersteund. Het zou eigenlijk vanzelfsprekend moeten zijn dat die ruimhartigheid ook voor mensen geldt die buiten schuld in de problemen zijn gekomen. Discussies over wettelijk minimumloon of basisinkomen moeten uiteraard landelijk gevoerd worden. Maar binnen de gemeente kunnen we wel daarop aanvullende besluiten nemen. Een daarvan is hoe we kunnen stimuleren dat mensen, die al jaren aan de zijkant van de maatschappij staan, weer kunnen laten meedoen. Wij denken dat het stimuleren van vrijwilligerswerk door daarvoor een financiële vergoeding beschikbaar te stellen, een goede aanzet kan zijn. Samen met PvdA dienen we een motie in om de mogelijkheden en randvoorwaarden daarvoor te onderzoeken, zodat we bij de behandeling van de begroting 2022 daarover een besluit kunnen nemen.

Tot slot: In 2022 vieren we het 25-jarig bestaan van Laarbeek. Toevallig of niet viert De Werkgroep in dat jaar overigens haar 50-jarig bestaan; dubbel feest voor ons dus. In die 25 Laarbeekse jaren zijn we gegroeid van afzonderlijke dorpen naar één gemeente met vier kloppende harten. We zijn daar echt blij mee, want het zijn de met elkaar samenwerkende mensen die die harten laten kloppen. Laarbeek heeft in die 25 jaren met vallen en opstaan getoond recht van bestaan te hebben. Met vertrouwen gaan we ook financieel gezond de toekomst in.

Voorzitter, collega’s: tot zover de bijdrage van De Werkgroep in eerste termijn.